محمدجعفر جعفری لنگرودی
محمد جعفر جعفری لنگرودی مجتهد و حقوقدان ایرانی و صاحب تالیفات در زمینه حقوق و نیز ادبیات است. وی مدتی ریاست دانشکده حقوق دانشگاه تهران را بر عهده داشت. و در تدوین پیش‌نویس قانون اساسی بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران نقش داشت.
محتویات
زندگی و تحصیلات
لنگرودی در سال ۱۳۰۲ شمسی در لنگرود متولد شد. پدرش روحانی و کاسب بود. تحصیلات مقدماتی خود را نزد پدرش فرا گرفت و پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در لنگرود، برای ادامه تحصیل به دانشسرای رشت رفت. در اثنای تحصیل در دانشسرا پدر و مادرش را از دست داد. به همین دلیل تحصیل در دانشسرا را نیمه تمام گذاشت و برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه شهرهای قم، همدان، اصفهان، و مشهد رفت و در حوزه خراسان از دست میرزا هاشم مدرس قزوینی به درجه اجتهاد نایل شد.
همزمان با تحصیلات حوزوی موفق به اخذ دیپلم گردید و برای ادامه تحصیلات مدرن در دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز ثبت نام نمود. و موفق شد دکترای حقوق خود رادر سال ۱۳۳۹ از این دانشگاه دریافت نماید.[۱] [۲]
وی اکنون در ایستبورن انگلستان به سر می‌برد. کتاب دایره المعارف عمومی حقوق (الفارق) از تالیفات وی در سال ۱۳۸۷ و در بیست و ششمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان برترین کتاب سال رشته حقوق شناخته شد. آخرین اثر استاد در حال حاضر "فیلولوژی" است. که در سال ۱۳۹۰ توسط نشرگنج دانش به چاپ رسیده است.
زندگی حرفه‌ای
لنگرودی، مدتی به مسند قضاوت نشست. او به این نتیجه رسید که در بخش حقوقی، جای کتب فارسی خالیست. حاصل این نتیجه گیری ده‌ها کتاب و مقاله بود. او تالیف دانشنامه حقوقی ۵ جلدی خود را که در سال ۱۳۳۶ آغاز نمود، در سال ۱۳۵۸ به پایان برد.[۳][پیوند مرده]
دیدگاه‌ها
لنگرودی که خود یک دانشنامه تخصصی نوشته است، بزرگترین مشکل نوشتن دانشنامه را انتخاب عنوان‌ها می‌داند. او به نقش اساسی استدلال در قلمرو حقوق شکلی معتقد است. همچنین اعتقاد دارد حقوق باید در خدمت عدالت باشد. او می‌گوید: «تلاشهای علمی گسترده و طولانی صاحبان همت در علوم و عاشقان عدالت می‌تواند شناسنامه دادگستری جدید را به دست دهد.»[۴][پیوند مرده] استاد لنگرودی نظرات بسیار متفاوت در خصوص عقود و ایقاعات دارد. نمونه بارز این تفاوت اندیشه در کتاب سیستم شناسی علم حقوق هویداست.
تالیفات
از نامبرده تالیفات بسیاری به جای مانده است.
۱-کامل المیزان (منظومه عربی در منطق) مکتبة الاسلامیة مشهد ۱۳۲۷ خ.
۲-علم حدیث یا خودآموز رجال و درایه، مکتب علوم مشهد ۱۳۲۸خ.
۳-اصول فلسفی حقوق تهران ۱۳۳۲ خ.
۴-فرهنگ حقوقی نشر کانون معرفت لاله زار تهران ۱۳۳۴ خ.
۵-تاریخ حقوق ایران (از انقراض ساسانیان تا آغاز مشروطه) گیلان ۱۳۴۰ خ.
۶-تاثیر اراده در حقوق مدنی (رساله دکتری)، چاپ گیلان ۱۳۴۰ خ.
۷-مقدمه عمومی علم حقوق، تهران ۱۳۴۱ خ.
۸-دانشنامه حقوقی (۲جلدی) چاپ دانشگاه تهران ۱۳۴۳ خ.
۹-ترمینولوژی حقوق، انتشارات ابن سینا، تهران ۱۳۴۶ خ.
۱۰-دانشنامه حقوقی، جلد اول، (حرف الف) چاپ اول، ابن سینا، تهران ۱۳۴۸ خ.
۱۱-آراء شورایعالی ثبت و شرح ان، ابن سینا، تهران ۱۳۴۸ خ.
۱۲-رهن و صلح، چاپ ابن سینا، ۱۳۴۹ خ.
۱۳-وصیت، چاپ ابن سینا، ۱۳۵۰ خ.
۱۴-دانشنامه حقوقی، جلد دوم (حرف ب-ث)، چاپ ابن سینا، ۱۳۵۱ خ.
۱۵-عقد ضمان، شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری فرانکلین، تهران ۱۳۵۲ خ.
۱۶-دانشنامه حقوقی، جلد سوم (حرف ج تا دعوی حجر)، چاپ ابن سینا، ۱۳۵۲ خ.
۱۷-مکتبهای حقوقی در حقوق اسلام، ابن سینا، ۱۳۵۳ خ.
۱۸-عقد حواله، انتشارات دانشگاه ملی، ۱۳۵۴ خ.
۱۹-حقوق تعهدات، جلد اول، انتشارات موسسه عالی امور قضایی و اداری قم، ۱۳۵۴ خ.
۲۰-حقوق خانواده، نشر مولف، چاپخانه حیدری، تهران ۱۳۵۵ خ.
۲۱-حقوق ثبت، جلد اول، ثبت املاک، نشر مولف، چاپخانه حیدری، ۱۳۵۵ خ.
۲۲-دانشنامه حقوقی، جلد چهارم، (دعوی تحریم تا فهم عرفی)، انتشارات امیرکبیر، تهران ۱۳۵۶خ.
۲۳-حقوق اموال، نشر مولف، چاپ مشعل آزادی، ۱۳۵۶ خ.
۲۴-دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت، جلد اول، حقوق تعهدات، عقود و ایقاعات، نشر بنیاد راستاد، تهران ۱۳۵۷ خ.
۲۵-عقد کفالت، انتشارات دانشگاه ملی، تهران، ۱۳۵۷ خ.
۲۶-ارث، جلد اول، انتشارات امیرکبیر، تهران ۱۳۵۷ خ.
۲۷-حقوق اسلام، کتابخانه گنج دانش، تهران، ۱۳۵۸ خ.
۲۸-دانشنامه حقوقی، جلد پنجم، (قائم مقام تا ید)، انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۵۸ خ.
۲۹-دائره المعارف علوم اسلامی، قضایی، جلد اول، کتابخانه گنج دانش، تهران ۱۳۵۹ خ.
۳۰-دائره المعارف علوم اسلامی؛ قضایی جلد دوم، کتابخانه گنج دانش، تهران ۱۳۶۰ خ.[۵]
۳۱-دایرة المعارف عمومی حقوق (الفارق) در ۵ جلد- انتشارات گنج دانش- ۱۳۸۵
۳۲- اساس در قوانین مدنی (المدونة)- انتشارات گنج دانش- ۱۳۸۵
۳۳- صد مقاله در روش تحقیق در علم حقوق-انتشارات گنج دانش
۳۴- فلسفه اعلی در علم حقوق-انتشارات گنج دانش
۳۵- فلسفه عمومی حقوق بر پایه اصالت عمل (تئوری موازنه)-انتشارات گنج دانش
۳۶- مسائل منطق حقوق -انتشارات گنج دانش
۳۷-شخصیت معنوی حافظ-انتشارات گنج دانش
۳۸-رازبقای ایران در سخن حافظ-انتشارات گنج دانش
۳۹-راز بقای ایران در سخن مولوی-انتشارات گنج دانش
۴۰- رازبقای ایران در سخن نظامی-انتشارات گنج دانش
۴۱- رازبقای ایران در سخن فردوسی-انتشارات گنج دانش
۴۲- منطق ادبی-انتشارات گنج دانش
۴۳- سیمای شعر -انتشارات گنج دانش
۴۴- فلسفه فرهنگ وهنر-انتشارات گنج دانش
۴۵-تاریخ معتزله
۴۶-اندیشه و ارتقاء (یکصدو یک مقاله در علم ماهیت شناسی حقوقی)
۴۷-علم حقوق در گذر تاریخ
۴۸-وسیط در ترمینولوژی حقوق
۴۹- فن استدلال در منطق حقوق اسلام
۵۰-فلسفه حقوق مدنی
۵۱-روش جدید در مقدمه عمومی علم حقوق
۵۲-فرهنگ عناصر شناسی حقوق مدنی – حقوق جزا
۵۳-مبسوط در ترمینولوژی حقوق (۵ جلد) انتشارات گنج دانش
۵۴- مجموعه محشی قانون مدنی و طرح اصلاح قانون مدنی
۵۵-فیلولوژی-چاپ اول-سال ۱۳۹۰-نشرگنج دانش (اکثر آثار دکتر لنگرودی را انتشارات گنج دانش منتشر می‌نماید)
۵۶- چهار مقاله- -نشرگنج دانش
منبع
http://fa.wikipedia.org/wiki/
مرحوم دکتر امیر حسین فخاری استاد حقوق تجارت دانشگاه شهید بهشتی
دکتر محمود کاشانی استاد حقوق مدنی دانشگاه شهید بهشتی
مرحوم دکتر رضا نوربها استاد حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه شهید بهشتی
دکتر عبدالله شمس استاد آئین دادرسی مدنی دانشگاه شهید بهشتی
مرحوم علی اکبر صادقی استاد اصول فقه و متون فقه دانشگاه شهید بهشتی
استاد هلندی حقوق بشر
مرحوم دکتر حسینقلی حسینی نژاد
دکتر سید حسینقلی حسینی نژاد
دکتر سید حسینقلی حسینی نژاد؛ حقوقدان، فیلسوف،جامعه شناس، اسلام شناش، زبان دان و زبان شناس، از نوادگان ادیب و بزرگ مرد ایران ِ دوره قاجار ابوالقاسم قائم مقام فراهانی صدر اعظم در بار محمد شاه، در ۱۳۰۲ در اراک (سلطان آباد) در خانواده ای اهل علم و ازسادات حسینی، سیده طوبی خانم(مادر ) و سیدمهدیقلی( پدر ) دیده به جهان گشود. پدر بدلیل آنکه به امام حسین (ع) عشق سرشاری داشت مو قع دریافت سجل نام خانوادگی حسینی نژاد را برگزید؛ در حالی که برادران مهدیقلی قائم مقام فراهانی ماندند . ایشان در کودکی بنا به رسم زمان در مکتب به فراگیری قرآن مشغول شدند و نزد دایی شاهنامه سر مشق می نوشت و در این دوران به خط نستعلیق نیز تسلط پیدا نمود؛ دایی دوست داشت حسینقلی به مصر سفر کند و ادب عرب بیاموزد اما اجل مهلتش نداد و پیشتر به دیدار حق شتافت؛ حسینقلی در دوره متوسطه که همزمان از فقه واصول نیز بهره می برد به سفارش پدر از یک سو و علاقه شخصی از طرفی نزد یک مهندس آلمانی زبان آلمانی را فراگرفت ،
در
این زمان بنا به شرایط عصر زبان فرانسه نیز می دانست و سپس وارد دانشسرای
عالی شده و در این دوران زبان انگلیسی را نیز آموخت و پس درک محضر اعاظم
ادب پارسی ، بدیع الزمان فروزانفر، همایی، صورتگر، خطیبی، مادام راهابی
دکتر کیا در متن کارنامه اردشیر بابکان ، دهخدا و معین، موفق می شود به با
دفاع از رساله ویس ورامین به درجه عالی دکتری زبان وادب پارسی نایل آید در
همین دوران وقتی در تهران بود مادر گرمیشان را در اثر بیماری از دست می
دهند و به وصیتش وی را در اراک زادگاهش به خاک می سپارد . سپس به دانشگاه
تهران راه می یابد و و در رشته حقوق شروع به تحصیل می کند و در این دوره با
استاد دکتر مهرانگیز منوچهریان پس از دو سال همدرسی و آشنایی با یگدیکر
پیوند زناشویی می بندند و پس از درک محضر اعاظم دانش حقوق آن زمان دکتر سید
حسن امامی ، دکتر احمد متین دفتری ،دکتر محمد علی هدایتی ، دکترکریم
سنجابی، دکتر کیهان، آیة الله دکتر شیخ محمود شهابی، آیة الله دکتر سنگلجی
با ارائه پایان نامه لیسانس با عنوان آنارشیم، به راهنمایی شادروان دکتر
محمد علی هدایتی، لیسانسیه حقوق شناخته و پس از موفقیت در آزمون زبان
فرانسه همراه آقایان دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی، امیر ناصر کاتوزیان،
ساجستانی و شادروان خانم دکترمهرانگیز منوچهریان وارد دوره دکتری حقوق
دانشگاه تهران شد و در این دوره کتاب کفابة الاصول آخوند خراسانی را نزد
شیخ محمود شهابی خواند وبه درجه اجتهاد در فقه شیعه نائل آمد و با دفاع از
رساله دکتری ارث نزد شادروان استاد سنگلجی به درجه دکتری حقوق خصوصی نایل
می آید.
پس از آن حسینقلی، تشنه آشنایی با دانش غرب، آهنگ سفر به
کشور فرانسه را می کند و در آنجا به دانشگاه پانتئون پاریس راه می یابد و
پس طی دوره دکتری با دفاع از رساله بیع شرط در حقوق ایران ( LA VENTE AREMERES DANS DROIT IRANIAN)
نزد پرفسور شواله به درجه دکتری حقوق خصوصی نائل می آیند، پس از آن از
آنجایی دایی ایشان دوست داشت، ایشان به دانشگاه الازهر راه یابد به مصر سفر
کرده محضر طه حسین و ابو زهره، تفیق الحکیم را درک و با دفاع از رساله
بررسی دیوان ابوالعلی معری به درجه دکتری ادبیات عرب نائل می آیند و در فقه
سنت نیز به درجه اجتهاد نائل می آیند.سپس به انگلیس و فرانسه سفر کرده در
ادبیات آنها دکتر می شوند .حسینقلی سراسر عمر پربرکت خود را، صرف تعلیم و
تعلم می کند، چنانکه که ایشان به ادبیات ترکی ، زبان روسی، ادبیات لاتین،
میخی ،پهلوی و هیروگلیف تسلط کامل دارند؛ حافظ اشعار بیشمار عربی ، ترکی ،
فرانسه ،انگلیسی، فارسی ،خصوصا ً معلقات عشر ادب عربی و شارح این اشعار
هستند، کتب مقالات ترجمه و تالیفی ایشان گویای احاطه و صاحب نظر بودن ایشان
در ادبیات بطور کلی، بکار گیری اشعار مناسب ،مناسبت های تاریخی، تاریخ همه
ملل دنیا حافظ تورات، انجیل وقرآن ، روانشناسی وفلسفه و جامعه شناسی است.
سوابق : عضو انجمن بین المللی قضات ، تالیف و برگردان بیش از ۲۰۰
مقاله و کتاب در زبان آلمانی ،زبان شناسی ،حقوق ، فلسفه حقوق، ادبیات عرب،
تدریس در کشورهای عربی وغربی، تدریس ِ حقوق مدنی، حقوق جزا ، بنیان گذار
تدریس حقوق کیفری بین الملل وتدریس آن در دوره کارشناسی ارشد ودکتری حقوق
کیفری و بزه شناسی، راهنمایی پایان نامه و رسالات دکتری بیشمار حقوق خصوصی و
حقوق کیفری و جرم شناسی در ایران و اروپا ، ادله اثبات دعوی، مسئولیت
مدنی، تدریس زبان انگلیسی به دانشجویان انگلیسی، سی و پنج سال عهده دار
کرسی قضا، تدریس در دانشگاه های تهران، شهید بهشتی، آزاد اسلامی، تاسیس
دوره کارشناسی ارشد حقوق کیفری اطفال در دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
بهمراه همسر گرامیشان، سناتور سابق ، عضو دائمی سازمان ملل متحد و رئیس
اتحادیه جهانی زنان حقوقدان، شادروان استاد دکتر مهرانگیز منوچهریان که در۱۴ تیر ۱۳۷۹ سر بر بالین خاک کشید.
مدارک
تحصیلی : دکتری حقوق خصوصی( دانشگاه تهران و پانتئون و الازهر) ، دکتری
زبان و ادبیات عرب( الازهر) ، دکتری زبان وادبیات آلمانی( هایدل برگ)، دکتر
زبان وادبیات انگلیسی(لندن) ، دکتری زبان و ادبیات فارسی(دانشسرای عالی)،
دکتری زبان وادبیات فرانسه( پاریس)
زبان خارجی : عربی، عبری،
فرانسه، انگلیسی، آلمانی ، روسی، ایتالیایی، اسپانیایی،لاتین، ترکی آذری،
ترکی استانبولی،میخی، پهلوی، اوستایی، هیروگلیف
آثار :
۱. مسئولیت مدنی تالیف (مجد)
۲. حقوق کیفری بین الملل تالیف (میزان)
۳. حقوق کیفری بین الملل اسلامی تالیف(میزان)
۴. ادله اثبات دعوا تالیف (میزان)
۵. وکالت برگردان از عربی الوسیط ، تالیف حقوقدان مصری دکتر عبدالرزاق احمد سنهوری (حقوقدان)
۶. حقوق دریایی برگردان از انگلیسی (خود مترجم )
۷. مجازاتها در قرآن تالیف (-)
۸. بهای آزادی برگردان از آلمانی لسینگ
۱۰. حاشیه بر منطق تهذیب تالیف
۱۱. زن در دو آیینه تالیف